اولین فلزیابی که اختراع شد هیچ طلایی را نیافت بلکه درعوض برای پیدا کردن گلوله ای که در بدن رییس جمهور آمریکا بود امتحان شد که محل گلوله را هم نتوانست تشخیص دهد. این فلزیاب را الکساندر گراهام بل ساخته بود.
در جولای ۱۸۸۱ رییس جمهور وقت امریکا جیمز گارفیلد در سانحه ای با گلوله زخمی شد. الکساندر گراهامبل تلاش کرد تا به کمک یک دستگاه فلزیاب محل گلوله را بیابد و به پزشکان کمک کند اما متاسفانه در این کار موفق نشد. مدتی بعد مشخص شد که روش ابتکاری گراهامبل میتوانست کارساز باشد اما دلیل شکست روش او تداخل امواج دستگاه با فلزهای سیم پیچ مانند تختی بوده که جیمز گارفیلد را بر روی آن خوابانده بودند. این اتفاق خود نقطه ی تاریخی جالبی محسوب میشود چرا که استفاده از این سیستم نوین برای بشر برای اولین بار بسیار هیجان انگیز و جالب بوده است.
پایه فلزیاب های امروزی در سال ۱۹۲۰ بنا شد، دورانی طلایی که در آن جرارد فیشر یک سیستم ردیابی جهت امواج رادیویی را ابداع کرد که در آن زمان کاربرد وسیعی در جهت جغرافیایی پیدا کرده بود.
سیستم ابداع شده توسط وی کارآمد بود اما فیشر دریافت که عملکرد سیستم جهتیابی وی در نزدیکی برخی صخره ها یا معادن کانی های خاص دچار اختلال می شود. اون به این امر پی برد که اگر یک شعاع رادیویی بتواند تحت تاثیر فلزات دچار اختلال یا تغییر شود، پس مطمئنا میتوان دستگاهی ساحت تا نسبت به فلزات واکنش نشان دهد و میتوان برای این هدف از سیم پیچ جستجوگر که امواجی با فرکانس ثابت میسازد استفاده کرد. در سال ۱۹۲۵ او اولین دستگاه فلزیاب خود را پس از تلاش های مستمر ارائه کرد. اگر چه فیشر اولین کسی بود که اختراع فلزیاب را به نام خود ثبت کرد اما اولین کسی که بطور گسترده از این دستگاه استفاده کرده مردی تاجر به نام هیر(Shirl Herr) از ایالت ایندیانای امریکا بود. او توانست با همکاری چند تن از دانشمندان دیگر و دستکاری این دستگاه، فلزیابی با برد بیشتر جهت مصارف نظامی ابداع کند.
اولین فلزیاب ها به دستور موسولینی و در ایتالیا توسط دریاسالار Richard Byrd جهت اهداف نظامی به کار گرفته شدند. این فلزیاب ها به جعبه های باتری جداگانه نیاز داشتند و بسیار سنگین بودند.پس از آن در سال ۱۹۳۳ شخصی به نام کاسوکی فلزیابی بسیار کارآمد تر را ابداع کرد که جهت خنثی سازی میدان های مین آلمان ها مورد استفاده قرار گرفت و نقشه ی ساختاری آن تا سال ها به صورت محرمانه حفظ شد.
اصلاحات دستگاه های فلزیاب اولیه
در سال های بعد بسیاری از تولید کنندگان این نوع دستگاه، ابداعات خود به بازار ارائه دادند. وایتس الکترونیک (White’s Electronics) در سال ۱۹۵۰ فعالیت خود را در اورگان آغاز کرد و از اولین شرکت های سازنده به حساب می آمد. از دیگر پیشگامان این تکنولوژی، چارلز گارت بود که اولین فلزیاب های نوسان ساز یکنواخت را ارائه داد.
با کشف و گسترش ترانزیستورها در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، طراحان سیستم های فلزیاب و شرکت های تولید کننده توانستند دستگاهایی به مراتب سبک تر ، کوچک تر و با مدارهایی پیچیده تر را به بازار ارائه کنند که باتری هایی کوچک هم کار میکردند. شرکت هایی تولید کننده به تدریج در آمریکا و انگلیس توسعه پیدا کردند تا بتوانند نیاز روز افزون بازار را مرتفع سازند.